Disleksi Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi
22 Haziran 2024

Disleksi Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Disleksi, en sık karşılaşılan öğrenme bozukluklarından biridir. Temel zorluklar hafıza ve dil ile ilgilidir. Disleksisi olan bireyler bilgi hatırlamada güçlük çekebilirler. Dil ile ilgili derslerde zorluk yaşadıkları bilinen bir gerçektir. Bazı disleksi yaşayan bireyler okul döneminde hızlı konuşabilirler ve diğer kişiler tarafından dikkate alınmayabilirler. Normal bir birey, okuma, yazma ve anlama gibi görevler için beyninin sol ön lobunu kullanmaktadır. Disleksi, dinleme, konuşma, okuma, yazma ve matematiksel becerilerin edinilmesi ve kullanılması sırasında önemli güçlüklerle kendini belli eden bir öğrenme bozukluğudur. İlkokul hayatına başlayan disleksili çocuklarda zihinsel gelişim henüz tamamlanmadığı için okuyamama, yazamama ve matematiksel işlemler yapmada zorluk yaşanabilir. Ancak bu, o kişilerin zeka düzeylerinde bir problem olduğunu göstermemektedir. Herhangi bir zihinsel problemi, duyma ve görme engeli olmayan bir çocuk okuma yazmada zorluk yaşıyorsa ilk akla gelmesi gereken sorun disleksi olmalıdır. İlk kez 1881 yılında tanımı yapılan bu öğrenme bozukluğu, Dünya Nöroloji Federasyonu tarafından “geleneksel eğitim anlayışında, yeterli zekâya ve sosyokültürel imkana sahip olmasına rağmen, okumayı ve yazmayı öğrenme güçlüğü ile kendini belli eden bir bozukluk” olarak tanımlanmaktadır.

Disleksi Probleminin Tarihi

Disleksi ile ilgili ilk bulgular, 1896 yılında bir İngiliz doktor olan W. Pringle Morgan tarafından elde edilmiş olup, British Medical Journal'da yayımlanmıştır. Morgan, yazdığı makalede 14 yaşında olan Percy adındaki erkek çocuğunun her zaman zeki ve akıllı bir tutum içinde bulunduğunu, yaşıtlarına kıyasla oyunlarda daha hızlı olduğunu ve akranlarından geride kalan hiçbir yönü bulunmadığını, ancak okurken zorluk yaşadığını belirtmiştir. Disleksi probleminin en belirgin özelliği harflerin ve kelimelerin karıştırılması durumu ve tersten algılanıp yorumlanmasıdır. Bugünkü şartlar ışığında, disleksi, fonem ismi verilen dil birimlerinin birbirinden farklılıklarının ayırt edilememesinden kaynaklı ortaya çıkan öğrenme güçlüğüdür. Disleksinin temelinde sesleri fark edememe, çözümleyememe, harfe dönüştürememe, kısa süreli bellek ve hızlı adlandıramama gibi sıkıntılar bulunmaktadır. Disleksi, görme işitme sıkıntılarından kaynaklanan ve sinirsel olmayan okuma bozukluğu ya da yetersiz öğretim ortamından kaynaklı olup, okuma güçlüğünden farklı bir problemdir. Disleksi, zihinsel bir yetersizlik olmamakla beraber zekâ ile ilişkisi de bulunmamaktadır. Hatta zekâ düzeyi oldukça yüksek kişilerde görülen bir problemdir. Disleksisi olanların zekâ düzeyleri düşük olmadığı gibi özel yetenekleri de olabilmektedir.

Disleksi Türleri ve Sebepleri

Disleksi problemi doğuştan gelen gelişimsel ya da travmaya bağlı meydana gelen disleksi olarak ikiye ayrılmaktadır. Doğuştan gelen disleksi kalıtsal yolla olabildiği gibi, doğum öncesi, doğum esnasında ya da doğum sonrasında yaşanan komplikasyonların sebep olması şeklinde de gelişebilmektedir. Günümüzde çeşitli kuramlar ve varsayımlar üretilmesine rağmen, disleksinin sebebi ve tedavi yolu tam olarak bilinmemektedir. Bu sebeple, çocuğunuzun disleksisi var ise neden disleksi yaşadığına takılmayıp, bundan sonra ne yapılması gerektiği üzerine düşünülmelidir. Disleksi problemi olan kişilerde erken tanı hem çocuğun okuma yeteneğinin geliştirilmesi hem de gelecekte alacakları eğitimin nasıl olması gerektiğinin bilinmesi yönünden oldukça önemlidir. Son dönemlerde yapılan araştırmalar, erken eğitim desteğinin, genellikle okumadaki akıcılığı artırması yönünden önemli rol oynadığını göstermektedir. Bu sebepten ötürü ailelerin, çocuğun okuma performansını gözlemlemelerinde büyük fayda bulunmaktadır. Disleksi problemi yaşayan kişiler öncelikle konsantrasyon konusunda güçlük çekmektedirler. Sözcükleri çoğunlukla akıllarında tutamazlar. Ritimlere uymakta güçlük yaşarlar. Dikkat güçlüğü yaşarlar ve el yazıları oldukça karmaşıktır. Fikirleri sesli ya da yazılı olarak rahatça ifade etmeleri mümkün değildir. Hareketleri akranlarına göre oldukça yavaştır. Sıralamada ve gruplandırmada sıkıntı çekebilirler. Hecelerin seslerini çıkarırken karıştırabilirler. Okurken sözcük atlayabilirler. Okuduğu şeyleri hatırlamakta güçlük çeker ve bu sebeple aynı şeyi birden fazla okuma isteği uyanabilir. Sözcükleri tersten okuyabilirler. Örneğin; ‘kitap' yerine ‘kipat' diyebilirler, bazı sesler arasındaki farklılıkları anlayamazlar ve açıklamakta güçlük çekerler, harfleri ya da sayıları tersten anlayıp, söylerler. Örneğin; ‘3' sayısını ‘E' harfi, ‘d' harfini ‘b' harfi, ‘73'ü ‘37' şeklinde görüp öyle de okumaya çalışırlar.

Disleksi Tedavi ve Destek Yöntemleri

Disleksi problemi olan çocuklarda bilinen ve uygulanan bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Özel eğitimle gelişme sağlanmaktadır fakat Türkiye'de bu eğitimi veren kurumlar mevcut değildir. İlaç tedavisi başka bir sorunu varsa kullanılabilmektedir. Mesela dikkat eksikliği sorunu varsa bunun için ek olarak ilaç kullanılabilmektedir. Ayrıca yaşın ilerlemesiyle okuma sıkıntıları giderilebilir. Ancak yazı hataları gibi problemler kalıcı olabilir. Yeteneği yönünde mesleğe yönlendirilmeleri daha uygun olacaktır. Başarısız oldukları alanlarda öz güvenlerini zedeleyecek tavırlar göstermekten kaçınılmalıdır. Eğitim hayatları boyunca zorlanacakları şeyler karşılarına çıkacaktır ancak destek olup yapabileceğine inanç getirerek adımlar atılmalıdır. Disleksisi olanlar zekâ seviyeleri düşük olmayıp aynı zamanda özel yeteneklere de sahip kişilerdir. Buna önemli gösterge ya da kanıt disleksili olduğu bilinen bilim adamları, sanatçılar ve oyunculardır. Örneğin; İzafiyet Teorisi'ni ortaya koyan Albert Einstein, Rönesans devrinin büyük ressam ve heykeltıraşı Leonardo da Vinci, oyuncu Tom Cruise, şarkıcı ve oyuncu Cher, aşçı ve ünlü TV yapımcısı Jamie Oliver disleksi problemi yaşayan ünlülerden bazılarıdır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Bağırsak Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Bağırsak Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Emes Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Emes Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Üveit Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Üveit Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Kas Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Kas Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Pamukçuk Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Pamukçuk Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Yılancık Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Yılancık Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Fil Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Fil Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Çalma Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Çalma Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi