Vücudumuzdaki savunma hücreleri, anne karnından itibaren kendi hücreleri ile tanıştırılır. Böylece, mikrop gibi yabancı hücreler ile savaşırken, kendi hücrelerine zarar vermemesi sağlanır. Bazen, nedeni çok açık olmamakla birlikte, bazı iç ve dış etkenlerle özellikle sigara, katkı maddeleri ve benzeri faktörler hücrelerimizin kimliğinde değişikliklere yol açar. Değişen bu hücreler, savunma hücreleri tarafından yeni bir hedef haline gelebilir. Bu tür hastalıklara, kendi kendine immün reaksiyon hastalığı anlamına gelen otoimmün hastalıklar denilmektedir. Eklem ve kalp romatizması, bu çeşit hastalıklardandır. Savunma hücrelerinin hedefi, tiroit hücreleri olursa buna otoimmün tiroidit denilir. Hastalığı ilk kez bulan Japon bilim adamının adı ile, Haşimoto tiroiditi ya da Haşimoto hastalığı olarak anılmaktadır.

Türkiye'de son yıllarda Haşimoto hastalığı ve buna bağlı olarak gelişen tiroit tembelliğinin bir salgın boyutunda olduğu uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Normalde tiroit bezi içinde tiroit hormonları T4 ve T3'ün yapımında rol alan tiroit peroksidaz (TPO) adlı enzim bulunmaktadır. Haşimoto hastalığında bağışıklık sistemi bu TPO maddesini tanıyamaz ve ona karşı anti TPO antikorunu üretir. T4 ve T3 tiroit bezi içinde tiroglobulin adlı moleküle bağlı halde depolanır. Normal kişilerde tiroglobulin de bir sorun bulunmamaktadır. Haşimoto hastalığında hastanın bağışıklık sistemi tiroglobuline karşı anti tiroglobulin (anti TG) antikoru üretir. Anti TG ve anti TPO antikoru Haşimoto hastalığı olan kişilerin tiroit bezine giderek bu bezi tahrip eder. Bu tahribat konunun uzmanı bir hekim tarafından yapılan tiroit ultrasonografisi ile doğrudan görülüp anlaşılabilir. Haşimoto hastalığına yol açan anti TPO ve anti tiroglobulin, tiroidin büyük kısmını tahrip edebilir. Sonuçta tiroit hormonu üretimi azalır ve hipotiroidi yani tiroit tembelliği gelişir.

Haşimoto hastalığı belirtileri arasında şunlar bulunmaktadır:

Bu belirtiler tiroit hormonu eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Tırnaklar incelir, kat kat ayrılır ve soyulabilir. Saç ve tırnaklar parlaklığını kaybederek, saçların dökülmesi başlayabilir. En kötüsü ise kaşların dökülmesi ve incelmesidir; kaşlar tekrar yerine gelmez.

Haşimoto hastalığı birçok sağlık sorununa neden olmaktadır. Bu sağlık sorunlarının tümü ele alınmalı ve tedavi, asıl sorunun kaynağı olan tiroit hormon yetersizliği üzerine odaklanmalıdır. Ancak, uygulanacak tiroit hormon dozu tedavi eden hekimin tecrübesi ve bilgi birikimi ile yakından alakalı olup her hastanın hastalığının ayrıntıları ve vücudunun ihtiyaçlarına göre ayarlanmalıdır. Diğer yandan, hastada oluşan anti TG ve anti TPO antikorlarının yüksekliği için de tedavi uygulanmalıdır; ancak bu amaçla kortizon türevi ilaçların kullanılması önerilmemektedir. Ayrıca, antikorların yükselmesini sağlayan aşırı yüksek miktarda iyot alımı azaltılmalıdır.

Haşimoto hastalığı, kronik bir otoimmün hastalık olup, yaşam boyu takip ve tedavi gerektirir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile hastaların yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılabilir.