Alzheimer hastalığı, toplumda yaşlılıkla birlikte ortaya çıkan, en fazla 65 yaş üzerindeki bireyleri etkileyen ve bunamayla birlikte ilerleyen bir rahatsızlıktır. Yaşlılıkta görülen diğer hastalıklara göre farklı bir seyir izler. Hastalarda zihinsel fonksiyonların bozulması nedeniyle kronik beyin yetmezliği meydana gelir. Sinsice ilerleme gösterdiği bilinen rahatsızlığın nedeni tam olarak bilinmemektedir. İlerleyici bir hastalık olduğu bilinse de herkeste farklı etkiler göstermektedir. Henüz tedavisi için geliştirilmiş etkili bir yöntem bulunmamaktadır. İlerleyen dönemlerde hastalar günlük işlerini bile yapamaz duruma gelir. Unutkanlık, zihinsel ve davranışsal bozukluklarla karakterize olmuş bir rahatsızlıktır. Beynin bazı alanlarında protein birikimi meydana geldiğinden, vücuttaki haberleşmeyi sağlayan sinir hücrelerinin hasarı, hastalığın yaşanmasına yol açar.

Başlangıçta hastalarda en belirgin belirti unutkanlıktır. Yakın zamana ait bilgilerin hatırlanamaması, yeni bilgilerin öğrenilmesinde güçlük çekilmesi barizdir. Bu aşamada karar vermede güçlük, konuşma bozukluğu, yol bulamama, kaybolma tarzında zihinsel sorunlar yaşanmaya başlar. Bunlara ilerleyen zamanda kişilik ve davranış bozuklukları eşlik eder. Hastalar giderek depresyona girer, kendini huzursuz hisseder, hayaller görmeye başlar, uyku sorunları yaşar, saldırgan tavırlar içine girer. Günlük yaşamında amaçsız dolaşma gibi eylemlerde bulunur.

Hastanın kişisel özellikleri, yaşı, cinsiyeti, aile öyküsü, etnik ve kültürel yapısı, genel sağlığı bu hastalığın ilerlemesinde etkilidir. Toplumda yaşlı nüfustaki artış, hastalığın görülme oranını da yükseltmektedir. Erkeklere nazaran kadınlar daha fazla risk altındadır. Bunun açıklaması uzmanlar tarafından kadınlar arasında yaşam süresinin daha uzun olmasına dayandırılır.

Yaşın ilerlemesiyle birlikte depresyona giren kişilerde bu hastalığın görülme riski daha yüksektir. Ancak çoğu hastada bu belirtiler bunama sorunuyla karıştırılır. Depresyon dışında yüksek tansiyon, kafa travmaları, eğitim seviyesinin düşüklüğü, kandaki kolesterol düzeylerinin yükselmesi gibi etkenler de Alzheimer hastalığı bakımından risk kabul edilir. Ailede genetik olarak bu hastalığın olması, birinci dereceden akrabaları yüksek risk sınıfına sokar.

Beyinde hafıza belirli bir yerde depolanmaz. Zihinsel faaliyetler beyindeki farklı alanların koordineli çalışmasıyla gerçekleşir. Bu rahatsızlık, beyindeki temel fonksiyonların bulunduğu nöronları tahrip etmekte ve hipotalamustan önce beynin diğer alanlarında hasar oluşturmaktadır. Bu etkiyle birlikte hastalığın başlangıç belirtisi olan unutkanlık görülmeye başlar. Bundan sonra duygu ve düşünce alanları etkilenir, ardından beyin korteksi de etkilenir. Bu zararlarla birlikte beyinde kütlesel küçülme meydana gelir. Hastalarda dil becerisi, plan yapma özelliği, muhakeme yapma gibi önemli yetenekler kaybolmaya başlar. Artık hastanın kendini kontrol edememesi ve başkalarının bakımına muhtaç duruma gelmesi söz konusu olur. Bu hastalığın ilerleyen dönemlerinde etkili bir tedavisi bulunmasa da erken dönemde teşhis edilirse ilerleme yavaşlatılabilir. Bu yüzden unutkanlığın mutlaka dikkate alınması gerekir. Yapılan laboratuvar ve radyolojik tetkiklerin ardından hastalığın teşhisini koymak mümkündür. Bu hastalarda görülen bunamanın en önemli nedeni de Alzheimer hastalığıdır.

Hastalara en iyi yardımı yakınları verebilir. Öncelikle kendilerine güven duygusu aşılanmalıdır. Hastalar yakınlarının yardımını kabul etmelidir. Hastaların duyguları dikkate alınmalı, bunlar doktorla paylaşılmalıdır. Doktorun uygulayacağı tedavi her hastanın durumuna göre olacaktır. Günlük yapılacak işlerin, kullanılacak eşyaların kağıda not edilmesi alışkanlığı hastalara kazandırılmalıdır. Hastalığın teşhisi yapıldıysa, hastalar araç ve makine kullanımından kaçınmalıdır. Hastanın yakınları bakım hakkında her detayı öğrenmelidir. Bu arada hastalara güzel bir uğraş bulunmalı ve vaktini huzurlu geçirmesi sağlanmalıdır.

Alzheimer hastalığı ile mücadelede erken teşhis ve uygun bakım, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde mutlaka bir uzmana başvurulması gerekmektedir.