Crohn hastalığı, sürekli tekrarlayan ve iltihabi bir bağırsak hastalığıdır. Sindirim sisteminin herhangi bir kısmında veya birkaç bölümünde ortaya çıkabilir ve aralıklı iltihaplarla karakterizedir. Bu hastalık bulaşıcı değildir. Crohn hastalığının üç belirgin tipi bulunmaktadır: inflamatuar Crohn, fistülize Crohn ve fibrostenoze Crohn. Kuzeye gidildikçe görülme sıklığı artmakta ve hastalık en fazla 45 ile 65 yaş aralığında olan kişilerde görülmektedir.

Crohn hastalığının kesin nedenleri günümüzde tam olarak bilinmemektedir. Genel olarak, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin hastalığın oluşumunda etkili olduğu düşünülmektedir. Bunun yanı sıra, Crohn hastalığının bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlara olumlu yanıt vermesi, hastalığın bir otoimmün hastalık olarak da tanımlanmasına neden olmuştur. Kadın ve erkeklerde eşit olarak görülen bu hastalığa sebep olabilecek diğer nedenler arasında aşırı temizlik, bağırsak florası üzerindeki etkisi, psikolojik faktörler ve sigara bulunmaktadır. Ayrıca, Johne hastalığına sebep olan bakteri türlerinin de bu hastalıkta etkili olduğu düşünülmektedir.

Crohn hastalığının ilk evresindeki belirtiler arasında:

• Yorgun ve halsiz hissetme
• Uykusuzluk hali
• Karın bölgesinde şişlik ve genellikle alt bölgesinde ağrı
• İshal (kanlı da olabilir)

bulunmaktadır. Bunun yanı sıra, bazı hastalarda sebebi bilinmeyen ateşlenme, kusma, yemek yeme isteğinin olmaması ve kilo kaybı da görülebilir. Bazı hastalarda bu belirtilerden sadece birkaç tanesi görülürken, bazılarında ise hepsi birden görülebilir. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte:

• Eklem ağrıları
• Gözde iltihaplanma
• Deri iltihapları
• Bağırsakta tıkanma ve kanama
• Fistül
• Safra kesesinde taş oluşumu
• Karsinom ve apse

gibi yan etkiler de görülebilmektedir.

Crohn hastalığının belirtileri görüldüğünde ve hastanın geçmişteki şikayetlerine göre teşhis yöntemleri arasında ultrason, kan ve gayta tahlili, MR, endoskopi, kolonoskopi, biyopsi ve bilgisayarlı tomografi gibi teknikler kullanılmaktadır.

Crohn hastalığı ile benzer belirtiler gösteren diğer hastalıklar da bulunduğundan, bu hastalığın teşhisini koymak bazen zor olabilmektedir. Bu sebeple, Crohn hastalığının tam bir tedavisi henüz bulunamamıştır. Günümüzde geçerli olan tedavi yöntemi, hastalığın belirtilerinin en üst düzeyde olduğu durumlarda bu belirtiler ve şikayetlerin en alt düzeye indirilmesidir. Tedavi sürecinde:

• Azathioprin gibi bağışıklık baskılayıcı ilaçlar

kullanılarak mümkün olduğunca remisyon süresi uzatılmaya çalışılmaktadır. İlaç kullanımı sırasında yan etkilerin olma olasılığına karşı hastaların sık sık kontrol edilmesi gerekmektedir. Crohn hastalığı ciddi ve kronik bir hastalık olduğu için hastalar psikolojik ve psikiyatrik destek de alabilmektedir.

Crohn hastalığı, her hastada farklı belirtilerle kendini gösterdiğinden, hastalara belli bir diyet önerilmemektedir. Ancak, hastaların kendilerine dokunan yiyecekleri tüketmemeleri önerilmektedir. Özellikle ileri evrede olan ve iştahsızlık sorunu yaşayan kişilerin baharat içeren yiyecekleri tüketmemeleri gerekmektedir. Crohn hastalığı ciddi ve kronik bir hastalık olmasına rağmen, hastaların erken tedavisi ve kontrol altında tutulması sonucunda hastalar sağlıklı insanlar ile aynı yaşam kalitesine sahip olabilmektedir.