| Anemi, halk arasında kansızlık olarak da bilinen ve kan hastalıkları arasında en sık rastlanan durumlardan biridir. Kandaki hemoglobin değerlerinin 11 g/dl'nin altına düşmesiyle tanımlanır. Aneminin %90 nedeni demir eksikliğidir. Demir, vücutta oksijen taşıyan alyuvarların yapımı için gereklidir. Gelişmiş ülkelerde 0-5 yaş arası çocuklarda anemiye rastlanma sıklığı %4-20 iken, az gelişmiş ülkelerde bu oran %80'lere kadar çıkmaktadır. Türkiye'de bu oran %50 civarındadır, bu oldukça yüksek bir değerdir. Demir eksikliği, özellikle altıncı ile yirmi dördüncü aylar arasındaki bebeklerde ve ilkokul dönemindeki çocuklar başta olmak üzere tüm yaş gruplarında görülür.
Demir, insan vücudunda toplam 4 gram kadar bulunur. Biyolojik bakımdan insan vücudu için oldukça önemli ve eksikliği durumunda ciddi sorunlara yol açan bir elementtir. Demirin eksikliği çoğunlukla büyümenin çok hızlı olduğu küçük çocukluk, ergenlik çağı ve hamilelik döneminde ortaya çıkar. Kadınlarda ise doğurganlık dönemlerinde aylık adet kanamaları ile kan kaybetmelerinden dolayı 'kansızlık' yaşanabilir. Demir değeri düşük olan yiyeceklerin fazla tüketilmesi ve besinler yoluyla alınan demirin emiliminin de güç olması kansızlığın ortaya çıkmasını kolaylaştıran faktörlerdir. Kandaki alyuvarlarda bulunur ve tüm dokuların yaşaması için gerekli olan oksijeni taşıma fonksiyonunu gerçekleştiren hemoglobinin yapımını da demir sağlar. Oksijen yaşamak için ne kadar önemliyse oksijenin kullanılabilmesi için de demir o kadar önem teşkil eder.
Risk Grupları ve Yaygınlık
Araştırmacılara göre kansızlık, öncelikle gebe kadınlarda ve çocuklarda daha yaygındır. Risk grubunda olanlar, doğurganlık çağındaki kadınlarda, hamilelik döneminde demire olan ihtiyacın artması nedeniyle ve emzirme döneminde, adet kanamaları nedeniyle kan kaybı yaşayan kadınlarda kansızlık daha sık görülür. Bebeklerde ve çocuklarda, hızlı büyüme zamanlarında gelişmenin sağlıklı bir şekilde olması için demire olan ihtiyaç daha fazladır. Fakat besinlerle alınan demir tek başına bu ihtiyacı karşılamakta yeterli olmadığı için dışarıdan demir takviyesine ihtiyaç duyulabilir. Genç kızlık döneminde de yine hızlı büyüme ve adet kanamaları sebebiyle demire olan gereksinim daha fazladır. Alkol kullanımı, ağrı kesici ilaçların sürekli kullanılması, düzensiz beslenme de kansızlık riskini artırır. Sosyo-ekonomik düzeyi düşük olanlar, et yemeden beslenenler, paraziter hastalıklar, ülser gibi kronik hastalıkları olanlarda da kansızlık oldukça sık görülür.
Kansızlığın Nedenleri
Yeteri kadar demir alınmaması, normal beslenme sırasında gıdalar ile alınan demirin yetersizliği halinde görülür. Sosyo-ekonomik düzeyi düşük toplumlarda, beslenme alışkanlıkları yanlış olan insanlarda daha sık görülmektedir. Bebeklerde sıkça görülür. Bebeklerde ek besinlere geç başlama, bebeği anne sütü yerine inek sütüyle besleme kansızlığa neden olabilir. Özellikle 6-24. aylar arasında çok sık görülür. Yetişkinlerde ise hiç et yememek, yanlış uygulanan zayıflama diyetleri ve yeme bozuklukları da kansızlığa neden olabilir. Bayanlarda adet kanamasının fazla olması da kansızlığa yol açabilir. Doğumla ilgili nedenlerden dolayı da kansızlık görülebilir. Sık doğumlar, ikiz veya üçüz gebelikler, annenin 2 yıldan daha sık aralıklarla ya da 4'ten fazla sayıda doğum yapması gibi durumlar kansızlığa neden olan durumlardandır. Demir ihtiyacının arttığı durumlar; ülser dolayısıyla meydana gelen kanamalar, kadınlarda adet kanamaları gibi kan kayıpları, özellikle bebeklerin ve ergenlik dönemindeki kişilerin gelişme döneminde, vücudun demire olan ihtiyacı artar ve artan bu ihtiyacın sadece besinlerden karşılanamadığı durumlarda görülebilir. Uzun süren ishaller, sindirim sisteminde bozukluklar, kronik enfeksiyonlar vücuda alınan demirin emilimini bozarak kansızlığa yol açar. Kurşun zehirlenmesi de kansızlığa yol açar. Özellikle yoğun araç trafiğinin yaşandığı kentlerde akaryakıttaki kurşunun havaya karışması ile oluşan kurşun zehirlenmeleri de kansızlığa sebep olabilmektedir.
Anemi Belirtileri
Anemi belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak şu belirtiler yaygındır:- Yorgunluk ve halsizlik
- Soluk cilt
- Baş dönmesi ve baş ağrısı
- Nefes darlığı
- Kalp çarpıntısı
- Soğuk eller ve ayaklar
- Göğüs ağrısı
- Konsantrasyon güçlüğü
Anemi Tedavisi
Aneminin tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. İşte bazı yaygın tedavi yöntemleri:- Demir Takviyeleri: Demir eksikliği anemisi için en yaygın tedavi yöntemidir. Doktorunuzun önerdiği dozda demir takviyesi alınmalıdır.
- Beslenme Düzenlemesi: Demir açısından zengin gıdalar tüketmek anemiyi önlemeye yardımcı olabilir. Kırmızı et, tavuk, balık, fasulye, mercimek, ıspanak gibi gıdalar demir açısından zengindir.
- Vitamin Takviyeleri: B12 vitamini ve folik asit eksikliğine bağlı anemilerde bu vitaminlerin takviyesi yapılır.
- Kan Nakli: Şiddetli anemi vakalarında kan nakli gerekebilir.
- Altta Yatan Hastalıkların Tedavisi: Anemiye neden olan kronik hastalıkların tedavisi de önemlidir.
Sonuç
Anemi, özellikle demir eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkan yaygın bir sağlık sorunudur. Erken teşhis ve uygun tedavi ile anemi kontrol altına alınabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve düzenli sağlık kontrolleri, anemiyi önlemede ve yönetmede önemli rol oynar.
|
.jpg "Çalma Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "El Ayak Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Karaciğer Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Saç Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Safra Kesesi Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Solunum Sistemi Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Yalan Söyleme Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Alzheimer Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Solunum Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi")
Dilşah
11 Temmuz 2024 PerşembeDemir eksikliği nedeniyle sık sık baş dönmesi ve halsizlik yaşıyorum. Özellikle adet dönemlerimde bu belirtiler daha da artıyor. Bu durum kansızlık belirtisi olabilir mi ve hangi adımları atarak bu sorunu çözebilirim?
Cevap yazAdmin
11 Temmuz 2024 PerşembeDilşah hanım, yaşadığınız belirtiler demir eksikliğine bağlı kansızlık (anemi) belirtisi olabilir. Özellikle adet dönemlerinde bu belirtilerin artması, vücudunuzun demir ihtiyacının karşılanamadığına işaret edebilir. Bir hekime başvurarak kan tahlili yaptırmanız, demir seviyenizi ölçtürmeniz önemlidir.
Eğer demir eksikliği teyit edilirse, doktorunuzun önereceği demir takviyelerini kullanabilirsiniz. Bunun yanı sıra, demir açısından zengin besinler tüketmeye özen göstermelisiniz. Kırmızı et, karaciğer, yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyveler ve baklagiller demir açısından zengindir. Ayrıca, C vitamini demir emilimini arttırdığı için, portakal, limon gibi C vitamini içeren besinleri de tüketebilirsiniz.
Sağlıklı günler dilerim!